Volgens het Kyotoprotocol moet Vlaanderen de uitstoot van broeikasgassen tegen 2012 met 5,2 procent verminderen tegenover 1990. Om die doelstelling te halen koopt het onder meer uitstootkredieten in ontwikkelingslanden. Zo kan het meer gassen blijven uitstoten in eigen regio.

De Vlaamse overheid verwerft een groot deel van haar uitstootkredieten uit stortgasprojecten. Sinds 2008 koopt Vlaanderen van NV Empressa Trantamiento de Residuos Copiulemu, een Chileense dochter van het Limburgse Group Machiels, voor miljoenen euro's aan uitstootkredieten. Het exacte bedrag is onbekend. Daarmee rustte Machiels in de buurt van de stad Concepción twee stortplaatsen, Copiulemu en het gesloten Cosmito, uit met een stortgasinstallatie voor de opvang en affakkeling van stortgas. Het onttrekt er biogas voor eigen gebruik.

Twijfel

In een nieuw rapport maakt 11.11.11 brandhout van de verkoop van uitstootkredieten en twijfelt ze aan het nut van het Copiulemuproject. Sarah Vaes, beleidsmedewerker van het Vlaams Overleg Duurzame Ontwikkeling: ‘Uitstootkredieten moeten de schadelijke uitstoot van broeikasgassen beperken en een investering zijn in duurzame ontwikkeling. Uit onder andere veldonderzoek van het Observatorio Latino-Americano de Conflictos Ambiental in Chili blijkt echter dat het Copiulemuproject slechts in bepaalde mate aan die doelen beantwoorden.'

Heel belangrijk bij dit soort van projecten is dat ze er niet zouden gekomen zijn zonder uitstootrechten. ‘Dat was in het geval Copiulemu niet helemaal zo,' zegt Vaes. Op het moment dat dit project werd gelanceerd waren er al plannen om dergelijke opvangsystemen op stortplaatsen wettelijk verplicht te maken .' Het project is ook minder duurzaam dan vooropgezet: Vaes: ‘Er wordt met geen woord gerept over de beloofde extra werkgelegenheid. En de optimalisatie van het gebruik van natuurlijke grondstoffen stelt weinig voor: Copiulemu heeft nog steeds niet de stap naar energierecuperatie gezet.'

Vlaanderen betaalt

‘Vlaanderen betaalt eigenlijk veel geld om een zeer sterk broeikasgas om te zetten naar een minder sterk gas, zodat we hier in ruil meer kunnen uitstoten,' zegt de onderzoekster. ‘Terwijl dat in Chili al wettelijk verplicht was. Ter plekke laat het bedrijf de gebruikers van de stortplaats dan nog eens betalen. En Machiels is te gierig om met het gas extra energie op te wekken voor de lokale bevolking. De gemeenten die gebruik maken van Copiulemu klagen bovendien over de kostprijs, een teken dat de inkomsten uit de uitstootrechten niet terugvloeien naar de lokale gemeenschap.'

Group Machiels reageert verwonderd op het rapport: ‘We voeren de afspraken met de Vlaamse overheid helemaal uit,' zegt woordvoerder Philip Hilven. ‘Het is zinloos om de hele tijd de fundamenten waarop economische afspraken gemaakt werden onder vuur te nemen. Spijtig genoeg heeft men ons voor dit rapport niet gecontacteerd. Feit is dat we in Chili meer doen dan we wettelijk moeten. En dat we toch een echte milieuwinst opleveren.' ( )