In het interview - dat morgen verschijnt - valt de prins het Vlaams Belang frontaal aan: ,,Sommige mensen en partijen, zoals het Vlaams Belang, zijn tegen België en willen ons land kapotmaken. Ik kan u verzekeren dat ze dan met mij te maken krijgen. En vergis u niet: als het moet ben ik een taaie'', zegt de kroonprins in het bewuste interview. ,,In het buitenland moeten we met één mond spreken, als één land naar buiten komen. Anders is het gedaan met België, dan bestaan we niet meer'', zegt de prins.

Het interview kwam tot stand tijdens de uitgebreide handelsmissie naar China, die de prins leidde als erevoorzitter van het agentschap van Buitenlandse Handel. Na afloop van een toespraak bij een modeshow stapte Story-journalist Louis Van Raak naar de prins, om hem te feliciteren met zijn ,,gedurfde'' speech over de rol van België.

De uitspraken lokten vandaag en gisteren al een hele resem reacties uit. Een overzicht:

Didier Reynders: geen probleem

Vice-premier Didier Reynders (MR): ,,Het is aan de prins zelf om te bepalen of hij terughoudendheid aan de dag moet leggen of niet.'' Met de inhoud van wat prins Filip zei heeft Reynders geen probleem. De Franstaligen zijn tegen extreem-rechts en het separatisme, aldus Reynders.

Laurette Onkelinx: ,,niet de traditie, maar...''

Vice-premier Laurette Onkelinx (PS) wees erop dat niets in de grondwet of elders de prins verbiedt om zijn standpunt uiteen te zetten, ,,al is het niet de traditie''. Met de inhoud van wat de prins zei gaat Onkelinx akkoord.

Patrick Dewael: ,,Voorzichtigheid''

Vice-premier Patrick Dewael (VLD) zei dat er een regel van voorzichtigheid bestaat die moet gerespecteerd worden. In verband met de inhoud van de uitspraken zei Dewael dat iedereen moet strijden tegen extreem-rechts.

Johan Vande Lanotte: geen commentaar

Johan Vande Lanotte (SP.A) onthield zich van commentaar. Hij verwees naar de reactie die Verhofstadt gisteravond gaf op de verklaringen van de prins.

Premier Verhofstadt: ,,De prins moet zich terughoudend opstellen''

© belga

Premier Verhofstadt nam gisteravond meteen contact op met de prins, en reageerde daarna wel met een verklaring. ,,Deze uitspraken zijn niet in overeenstemming met de huidige en vooral de toekomstige constitutionele rol van de prins in ons land. De prins moet zich terughoudend opstellen, in het bijzonder over politieke partijen, zelfs indien die partijen het niet goed menen met de toekomst van ons land.'' Volgens de premier moet de inhoud van ,,het tafelgesprek'' - lees: geen officieel interview - toegeschreven worden aan een emotioneel moment van de prins.

De Croo toont begrip

© rr

Kamervoorzitter Herman De Croo toonde op RTBF-radio begrip voor de uitlatingen van prins Filip. ,,Hij is een zeer gemotiveerde man'', aldus De Croo. ,,Kunnen we hem beperken tot eeuwig stilzwijgen, omdat hij erfgenaam is van de grondwettelijke monarchie. Dat is de vraag''.

,,Ik denk niet dat ik hem zou hebben aangeraden om het te zeggen, maar het feit dat hij het heeft gedaan is ook iets positief. Het opent de ogen van miljoenen Vlamingen, Brusselaars en Belgen die menen te maken hebben met een kleine onschuldige rechtse partij, waarmee je zaken kunt doen''.

Elio Di Rupo: ,,Moed''

© ep

PS-voorzitter Elio Di Rupo steunt de prins, ,,want hij heeft de moed gehad te zeggen wat veel democraten denken. Ik begrijp dat hij zich verzet tegen een partij die zegt dat België moet barsten''. Uit grondwettelijk oogpunt is het voor Di Rupo duidelijk dat de koning dergelijke woorden niet kan uitspreken. ,,De prins, ook al is hij erfgenaam van de kroon, heeft hier gewoon een gevoel van democraat verwoord'', tekent de krant La dernière Heure op.

Isabelle Durant: ,,Wat velen stilletjes denken''

© bdw

,,Prins Filip heeft enkel heel duidelijk gezegd wat de meerderheid van de Belgen heel stilletjes denkt.'' Zo reageert Ecolo-senator Isabelle Durant. Isabelle Durant zegt aan Belga "bezorgd" te zijn, want ,,de Vlaamse democraten hebben reeds gekozen voor een sterke regio onder de plak van een niet-democratische partij in tegenstelling tot een Belgische federale en democratische staat''. ,,Toen het de keuze had, heeft het Vlaamse parlement beslist om het Vlaams Belang verder te financieren'.' Durant hoopt op een ,,bewustwording'' van de Vlaamse democratische partijen.

Spirit: ,,Zijn boekje te buiten''

© bdw

Spirit-voorzitter Geert Lambert meent dat prins Filip voor de tweede keer in een paar dagen ,,zijn boekje zwaar te buiten gaat met ongeoorloofde uitspraken''. Volgens de Spirit-voorzitter hoort het spuien van politieke meningen niet tot de functie van het koningshuis en de prins. ,,Hoezeer Spirit het oneens is met de stellingen van het Vlaams Belang, prins Filip heeft zich niet te moeien in politieke kwesties''.

,,Ik hoop dat dit de laatste keer is dat we de prins tot orde moeten roepen'' stelt Lambert. ,,Voor Spirit is het afschaffen van het koningshuis geen fetisj. Als de prins dat zo wil houden raden wij hem aan zich in de toekomst te begeven binnen de bewegingsruimte eigen aan zijn functie en de federale realiteit van België te onderkennen en te respecteren'', zegt hij nog.

Filip Dewinter: ,,Ongehoord en ongezien''

© herman ricour

Vlaams Belang-kopstuk Filip Dewinter reageert verbolgen op de uitspraken van zijn naamgenoot. ,,Ongehoord en ongezien (...) De man moet zich houden aan de grondwet en de wetten van het land. Hij mag geen politieke uitspraken doen'', verklaarde hij op VTM.

Volgens Dewinter gaat de kroonprins duidelijk zijn boekje te buiten. Dat hij zich keert tegen één politieke partij en de grootste partij van Vlaanderen viseert, is volgens hem onaanvaardbaar. ,,Dit getuigt van een grote minachting voor de democratie en één miljoen kiezers. Het is duidelijk dat de monarchie zich steeds meer buiten de democratie plaatst''.

N-VA: ,,Het één of het ander'''

,,Partijpolitieke uitspraken komen niet toe aan het hof'', aldus een woordvoerder van de partij N-VA. ,,Prins Filip mag aan politiek doen, maar dan moet hij wel de consequenties dragen en afstand doen van zijn dotaties'. ,,Het is of het één of het ander''.

De N-VA-zegsman wijst er op dat dit, na de kritiek over uitspraken van de prins over buitenlandse handel dit weekend, het tweede incident op rij is. ,,We willen structurele maatregelen. Dit wijst er nog eens op dat hij niet bekwaam is als kroonprins en toekomstige vorst''.