Medicijnen of poetsproducten die rondslingeren in de kamer van een dementerende bejaarde. Ramen die van binnenuit geopend kunnen worden en die een gevaar betekenen voor bejaarden met wegloopgedrag. Verpleegsters die de aanwijzingen van de behandelende arts niet goed volgen. De Zorginspectie heeft voor het eerst al haar bemerkingen over de rusthuizen in Vlaanderen verzameld in één rapport. In dertig procent van de rusthuizen kan de veiligheid van de bewoners niet altijd worden gegarandeerd, zo staat er te lezen.

Infectieziektes

‘Het gaat om een bundeling van alle opmerkingen die we hebben gemaakt tijdens onze inspectierondes in de meer dan 700 woonzorgcentra in Vlaanderen’, zegt Stef Van Eekert, afdelingshoofd van de Zorginspectie. ‘Niet alle opmerkingen zijn even fundamenteel. De meeste kunnen zelfs eenvoudig worden opgelost. Het beeld is niet zo negatief als er vorige week in de reportage van het VRT-programma Panorama werd geschetst. Al zijn er natuurlijk wel pijnpunten.’

Preventie om infectieziektes te vermijden bij de bewoners blijkt één van de grootste problemen. In de helft van de rusthuizen schort daar iets aan. Vaak zijn er onvoldoende handschoenen en alcoholgel ter beschikking om handen te ontsmetten. En in één op de vijf rusthuizen dragen medewerkers juwelen of wassen ze hun handen niet na een handeling. ‘Nochtans zijn er al veel campagnes gehouden om te hameren op het belang van die handhygiëne’, zegt Van Eekert. ‘De cijfers tonen aan hoe moeilijk het is om die regels te blijven volgen.’

Personeelstekort

Heel wat rusthuizen kampen ook met personeelsproblemen. ‘Eén op de tien rusthuizen heeft onvoldoende verpleegkundigen, en dat brengt de werking daar echt in gevaar’, zegt Van Eekert. ‘De grote meerderheid heeft net méér personeel in dienst dan ze strikt wettelijk moeten, omdat de bejaarden in rusthuizen steeds vaker zwaar hulpbehoevend zijn. Dat toont aan dat het probleem bij de kleine groep die het met te weinig personeel doet, echt wel groot is.’

Hoe de bejaarden over de zorg in hun rusthuis denken, of ze het eten lekker vinden en of ze voldoende bewegen, brengt de Zorginspectie niet in kaart.

Precies dat hekelt Peter Degadt, gedelegeerd bestuurder van de koepelorganisatie Zorgnet Vlaanderen. ‘Wat de Zorginspectie rapporteert, zegt niets over hoe de zorg in de praktijk verloopt. Dat is wel wat je wilt weten, als je je moeder of vader op een wachtlijst van een rusthuis zet.’

Vlaams minister van Welzijn Jo Vandeurzen (CD&V) is tevreden met de bevindingen in het rapport. ‘80 procent behaalt een behoorlijke tot goede eindscore’, zegt hij. ‘Slechts in 7 procent van de gevallen moet de inspectie verschillende keren terugkeren om het probleem op te volgen.’