De begraafplaats rond de kerk van Essen-Hoek is bijna volledig volzet. Een uitbreiding aansluitend aan de huidige begraafplaats is niet mogelijk. Het gemeentebestuur ging op zoek naar een alternatieve locatie binnen loopafstand van de kerk. Slechts één locatie voldeed aan de voorwaarden. Het perceel ligt in waardevol agrarisch gebied en woongebied met landelijk karakter. Een herbestemming via een ruimtelijke uitvoeringsplan was dus noodzakelijk. De bestendige deputatie van de provincie en het Vlaamse Gewest keurden het nieuwe ruimtelijk uitvoeringsplan goed. Er was ook een gunstig besluit van dienst MER van 2009 met het milieueffectenrapport. De omwonenden waren echter ongerust over de toekomstige gevolgen voor het grond- en oppervlaktewater en de volksgezondheid en trokken naar de Raad van State. Advocaat Ann De Vroe vertelt: ‘Er konden grote vragen gesteld worden over de waterhuishouding rond het perceel. De gronden zouden fors opgehoogd worden zodat restanten van de overledenen niet in het grondwater zouden liggen. Maar door insijpeling komt het percolaat (neerwaartse beweging van water in de onverzadigde zone van de bodem, red.) van lijkwater wél in het grondwater terecht. Het grondwaterpeil staat er erg hoog en er wordt gevreesd dat het water bij hoge waterstand aan de oppervlakte komt. Dit kan een gevaar betekenen voor de volksgezondheid.’

Waterpeil

Ook in de toelichtingsnota bij het RUP wordt de waterhuishouding als een knelpunt aangeduid. ‘Het perceel is langs drie zijden omgeven door grachten die afwateren naar de Spillebeek. Het bodempeil van deze grachten vertoont verschillende verhevenheden die de afwatering belemmeren. Door het ruimen en herprofileren van deze grachten zal het waterpeil in de gracht rond het betrokken perceel zakken’, zo luidt het. ‘Maar er is geen wettelijke reglementering voor de opvang van het percolaatwater van een begraafplaats. Het percolaat moet dus niet beschouwd worden als verontreinigd water’, zegt de gemeentelijke commissie voor ruimtelijke ordening.

De Raad van State verwerpt al die gunstige besluiten: ‘De onzekere afvoercapaciteit van het bestaande grachtenstelsel en het bezwaar omtrent de gezondheidsrisico's, heeft ons doen besluiten dat de overheid het probleem van de afwatering van de begraafplaats niet concreet genoeg heeft onderzocht.’ ‘We zullen ons neerleggen bij dit besluit. Daarom laten we een nieuw RUP opmaken waarbij de waterhuishouding grondig wordt bekeken en er een oplossing wordt gevonden voor dit probleem’, zegt burgemeester Gaston Van Tichelt (CD&V).