Geen zitje in het Vlaams of federaal parlement. Ook niet in de Europese assemblee. En een ministerportefeuille wijst hij ook al van de hand. Karel De Gucht was gisteren tijdens een interview op Radio 1 zoals gebruikelijk duidelijk. Zijn enige ambitie is een tweede keer Europees Commissaris te worden. Bij de verkiezingen volgend jaar wil het Open VLD-kopstuk hoogstens een bijrolletje spelen. Indien de partij het hem vraagt, gaat hij wel op een lijst staan, maar gaan zetelen is er niet bij. De Gucht heeft zich voorgenomen om zijn huidige job als Europees Commisaris tot eind 2014 uit te voeren en dat is gewoon niet verenigbaar met een parlementair mandaat.

Niet evident

Karel De Gucht is sinds 2009 Europees Commissaris, maar heeft al veel meer Europese kilometers op de teller staan. Nog voor hij midden de jaren 90 het nationale politieke toneel betrad, had de nu 59-jarige liberaal al 14 jaar in het Europees Parlement gezeteld. Europa is zijn grote politieke liefde en die wil hij niet graag achterlaten.

Ondertussen zette de Berlarenaar als Europees Commissaris voor Handel – een van de zwaarste Euopese portefeuilles – ook al flink de hakken in het zand. Onlangs nog slaagde hij erin het grootste handelsconflict ooit met China te ontmijnen. Dat leverde hem veel lof op.

Toch speelt De Gucht met politiek vuur. De kans dat hij naast een nieuw Europees mandaat grijpt, is immers een pak groter dan dat hij het wel haalt. Niet alleen Europa heeft zijn zeg in het debat – de liberalen werden deze Europese regeerperiode al royaal bedeeld –, ook in ons land hangt de benoeming van veel factoren af. Na de verkiezingen beslist de nieuwbakken regering over alle (minister)functies die er te verdelen zijn en die van Europees Commissaris maakt er deel van uit. Dat Open VLD gezien haar dalende succes niet meer op de eerste plaats zal staan om de postjes uit te kiezen, is zo goed als zeker. Als ze al in de regering zit.

Bovendien is het hoogst onzeker dat Open VLD veel geld wil inzetten op een nieuwe post voor Karel De Gucht. Een minister extra op nationaal niveau zorgt immers voor een pak meer visibiliteit. Officieel luidt het dat de partij nog niet bezig is met dit soort dingen, maar nu al is zeker dat voorzitster Gwendolyn Rutten, die dicht bij Karel de Gucht staat, een moeilijke keuze zal moeten maken.

Moeilijke weg

De Gucht beseft dat hij voor een moeilijke weg kiest. ‘Het zou kunnen dat ik bepaalde mogelijkheden uitsluit, maar so be it’, meent hij.

De kans bestaat dus dat de Open VLD’er met lege handen achterblijft. Hij diende eerder ook al te aanvaarden dat niet hij, maar ex-premier en huidig fractieleider van de Europese liberalen Guy Verhofstadt de Europese Open VLD-lijst gaat trekken.

Volgens partijgenoot Herman De Croo is De Gucht echter niet kansloos om het nog eens te halen. ‘Filip zou ook nooit koning worden, maar het gebeurde toch’, dixit de liberale royalist. Toch vindt niet iedereen binnen de partij de zet van De Gucht verstandig. ‘Individuele ambities moeten nu wijken voor het collectieve streven om Open VLD weer in positie te brengen. Bovendien kun je een serieus probleem hebben wanneer je alles laat voorbijgaan en er plots een andere partij een post claimt’, klinkt het bij een liberaal kopstuk.