Standpunt: 'Wie maakt de Dampoortwijk van de toekomst?'

© STIJN OOSTERLYNCK

Er beweegt van alles in de Dampoortwijk: er staat een groot stadsvernieuwingsproject in de steigers en de voorbije weken openden er nog maar net twee gloednieuwe horecazaken. 'Toch mogen we de bestaande levendigheid in de wijk niet wegdrummen', zegt socioloog Stijn Oosterlynck.

Stijn Oosterlynck

‘Er is hier weinig aan de Dendermondsesteenweg.’ De uitspraak komt van de uitbater van een nieuwe bar vlakbij Dampoort. De uitspraak bevreemdt. Er is namelijk heel veel aan de Dendermondsesteenweg. Er is een levendige Turkse horeca en kleinhandel. Sommige van die zaken zijn succesvol, anderen veel minder.

Ook de klassieke blanke middenstand is er met onder meer bakkers en apothekers nog steeds vertegenwoordigd, al sloten recent nog twee gevestigde kleerwinkels de deuren. Daarnaast zijn er de pogingen van onder meer de Bulgaarse gemeenschap om er voet aan de grond te krijgen. De komst aan de Dendermondsesteenweg van de koffiebar Clouds in my Coffee twee jaar geleden en nu Café Alberte en bookshop Riot is een goede zaak voor de wijk.

Superdiversiteit

De bevolking verandert. Naast de recente komst van Oost-Europese nieuwkomers is er ook een instroom van nieuwe stedelijke middenklassers. Net zoals elke andere bevolkingsgroep zoeken die naar ankerpunten in de buurt. Ze willen zich er (terecht) in kunnen herkennen en zoeken naar plaatsen waar ze gelijkgezinden kunnen ontmoeten. Daar is niets mis mee.

Een superdiverse wijk als Dampoort heeft nood aan een diversiteit aan winkels en ontmoetingsplaatsen zodat alle lagen van de bevolking er zich thuis voelen. Mensen kunnen best wel overweg met de groeiende diversiteit in de wijk, zolang er maar plaatsen blijven die aansluiten bij hun levensstijl. Vanuit dat oogpunt moet het beleid zeker aandacht besteden aan het achteruit boeren van de klassieke blanke middenstand, al zal het nooit meer worden zoals vroeger.

Redding van de wijk

Er stelt zich wel een probleem als één bepaalde groep zijn komst ziet als de redding van de wijk. Er is een probleem als die groep doet alsof er voor hen niets of weinig was. De diversiteit in een wijk wordt zo weggedrumd en de bestaande levendigheid als waardeloos ter zijde geschoven. Alle macht om de stad te maken komt bij één bepaalde groep te liggen.

Iedere nieuwe zaak voor de nieuwe stedelijke middenklasse krijgt volop aandacht in de media. Toen tegelijkertijd met de opening van Clouds in my Coffee aan de overkant van de straat een Turkse zaak openging waar je börek en simit kan kopen, werd daar geen letter over geschreven. Ook over de (tot nog toe) niet geslaagde pogingen van een aantal Bulgaren om een ontmoetingsplaats te openen in de wijk lees je nergens iets.

Waarom worden ook zij niet gezien als ondernemers die aantonen dat er in deze wijk ‘nog zoveel mogelijk is’? Waarom worden hun initiatieven niet gezien als bijdragen aan een levendige en leefbare wijk? De stadsvernieuwing die de komende jaren aan Dampoort zal neerstrijken kan maar slagen als de diversiteit in de wijk actief zichtbaar gemaakt en gebruikt wordt.

Dat betekent de vele ruimtes en initiatieven in de wijk koesteren en een extra duwtje geven aan initiatieven van die groepen die hun plaats bedreigd weten of nog niet verworven hebben. Die oefening begint bij een diverse beeldvorming en een erkenning dat deze superdiverse wijk alleen maar door vele groepen tegelijk gemaakt kan worden.

Stijn Oosterlynck is hoofddocent sociologie aan de Universiteit van Antwerpen en woont in Sint-Amandsberg.

Bericht door Al het nieuws uit Gent.