Het had een hoogtepunt in de ambtstermijn van Koen Geens moeten worden: de voorstelling van een groot masterplan voor de Belgische gevangenissen, zo’n half miljard euro waard. In Vlaanderen wordt onder meer een nieuwe gevangenis in Leopoldsburg gebouwd, de gevangenissen van Ieper en Ruiselede worden uitgebreid en die van Merksplas krijgt een grondige renovatie. Geens wist bij zijn collega-ministers ook nog tientallen miljoenen los te weken voor onmiddellijke renovatie- en beveiligingswerken aan de huidige, vaak verloederde gevangenissen. Maar het bracht de stakende Waalse en Brusselse cipiers – die vooral on­tevreden zijn over het personeelstekort – niet op andere ideeën.

Revolutionair plan

Nochtans bevat het plan voor ons land bijna revolutionaire ideeën rond het opsluiten van mensen. Zo gaat Geens een tiental kleine detentie- of woonhuizen openen, een idee waarvoor de Oudenaardse gevangenisdirecteur Hans Claus al lang pleit. “Dit moet zorgen voor een humaner gevangenisbeleid”, aldus Geens.

Dat zegt ook Claus: “We merken vandaag dat veel gedetineerden na hun vrijlating snel hervallen en dan terug naar de gevangenis moeten, mede door de enorme schok die hun vrijlating veroorzaakt. Vanuit een grote gevangenis, waarin ze jarenlang hebben geleefd, komen ze plots de wijde wereld in. Onvoldoende voor­bereid, aangepast en gewend aan hun nieuwe leven.”

Bedoeling is dat er verspreid over ons land tien kleine detentie- of woonhuizen komen, geschikt voor tien à vijftien gedetineerden die tegen het einde van hun straf aankijken. “Hulpverleners kunnen hen in zo’n leefsituatie beter voorbereiden op hun vrij­lating”, aldus Claus, die spreekt namens de vzw De Huizen, een organisatie die al jaren pleit voor detentiehuizen.