Hij baseert die voorspelling op meer dan zo wat maar in een glazen bol turen. Turchin is befaamd als een van de grondleggers van de cliodynamica, die historische evenementen zoals het uiteenvallen van wereldrijken ziet als voorspelbare wiskundige modellen die op elkaar volgen.

Het door Turchin ontwikkelde model gebruikt historische data in een poging toekomstige ontwikkelingen te voorzien. De professor heeft 40 factoren in de samenleving onderscheiden die een soort keerpunt bereikten in de jaren 70. Het gaat om aspecten zoals ongelijk verdeelde rijkdom, een stagnerend welzijn, een groeiende politieke fragmentatie en steeds meer dysfuncties binnen de overheidsinstellingen.

“Overproductie van de elite”

De sleutel tot de eindtijd van deze samenleving is volgens Turchin “overproductie van de elite”. De rijken worden steeds rijker, en verliezen de band met de armen. De levensstandaard van de meerderheid trappelt ter plaatse, en bovendien is er de teruglopende ‘fiscale gezondheid’ van de staat, met dalende inkomsten en stijgende uitgaven. Een en ander leidt volgens de professor tot “ideologische polarisering en fragmentatie van de politieke klasse.” De bittere competitie binnen de rijke elite om politieke macht is een van de indicatoren voor maatschappelijke chaos en het einde van wereldrijken, aldus Turchin.

De professor onderstreept dat hij geen profeet is, maar zijn voorspelling baseert op “solide sociale wetenschap.” Turchin heeft ook geen politieke doelen voor ogen. Hij merkt op dat de verkiezing van Donald Trump tot Amerikaans president het proces versnelt noch afremt, maar gewoonweg een voorspeld aspect is van zijn theorie. “Het drastisch inperken van de belastingen voor rijke Amerikanen is wel niet van die aard om de fiscale gezondheid van de staat te versterken”, stelt hij fijntjes.

Niet alleen pessimistisch

Turchin is niet over de hele lijn pessimistisch. Ons bewust zijn van onze problemen, kan bijdragen om die problemen te stoppen voor we er geen controle meer over hebben, luidt het. Om de grote implosie te vermijden, stelt de professor “een open discussie over onze problemen en mogelijke oplossingen” voor. “Maar zoals iedereen weet die onlangs nog op Twitter is geweest, kan dat moeilijk worden”, aldus nog Turchin.