In de Chinese grondwet staat al veertig jaar geschreven dat een president en zijn vicepresident enkel kan regeren in termijnen van twee tot vijf jaar. Zijn presidentschap kan één keer verlengd worden. Nadien moet het staatshoofd plaatsmaken voor een andere verkozen leider. Maar president Xi Jinping wil het daar niet bij laten. Zijn communistische partij heeft voorgesteld om de tweetermijnregel te laten schrappen. Dan kan hun leider tot in het oneindige aan de macht blijven.

LEES OOK. Experts waarschuwen voor Chinese president die “machtiger dan Poetin” dreigt te worden: “Dictator voor het leven”

Critici de mond gesnoerd

Het controversiële voorstel heeft heel wat tegenstanders. Die uiten zich vooral op sociale media, omdat ze daar “een open platform” denken te hebben. Maar op zoek gaan naar gelijkgezinden via de sociale netwerksite Weibo, is heel wat moeilijker geworden, nu de autoriteiten verschillende elementen uit de zoekresultaten hebben geband.

Enkele kritische woorden zoals “oneens zijn”, “schaamteloos”, “levenslang”, “emigreren” en “onsterfelijkheid” zijn niet meer te vinden op de Chinese Twitter. Maar ook verwijzingen naar “mijn keizer”, “levenslange dictatuur” of “een koninklijke titel” kunnen volgens de regering niet meer door de beugel, aangezien die suggereren dat Xi Jinping heel andere bedoelingen heeft met zijn ambt.

Maar ook posts over George Orwells boek ‘Animal Farm’ zullen niet meer doorkomen. De literaire satire laat zich immers kritisch uit over het communisme. Ook praten over “Disney” of over “Winnie De Poeh” is niet meer toegestaan. Foto’s van de vriendelijke beer worden immers al sinds 2013 gebruikt om de spot te drijven met het staatshoofd. Ook Disneyfiguurtjes moeten volgens de communistische partij om dezelfde reden gemeden worden.

Ce*suur

Eén van de meest opvallende censuurmaatregelen was het bannen van de medeklinker ‘N’. Volgens taalkundig expert Victor Mair komt dat, omdat die letter in wiskundig geschrift staat voor een “aantal”. “Waarschijnlijk mocht die letter niet meer voorkomen, omdat de regering was dat de ‘n’ gelijk zou zijn aan ’n aantal jaren regeren’. Als die n > 2 zou zijn, dan zou dat kritiek zijn voor de huidige president”, aldus Mair.

Omdat dit echter al snel niet werkbaar bleek, was de ban op de medeklinker maar tijdelijk. Op 26 februari besloot de regering de letter al opnieuw toe te staan. De andere maatregelen blijven wel van kracht.

Minder polemiek dan in het Westen

Toch veroorzaken de censuurmaatregelen minder polemiek dan vermoedelijk in het Westen het geval zou zijn. Stabiliteit, hiërarchie en collectief welzijn worden in China immers hoog in het vaandel gedragen, van democratische verkiezingen is nooit sprake geweest. Heel wat Chinezen zijn ook onder de indruk van het charisma van hun leider, die geregeld naar de verste hoeken van zijn land trekt om zich “als dienaar” van zijn volk te profileren.