910 euro gegarandeerd basisinkomen belooft GTI-Net, een Belgisch bedrijf met meer dan 10.000 klanten en een postbus in Dubai. Daar moet je wel 500 euro inleg voor betalen en nieuwe leden ronselen. In zalen over het hele land probeert het bedrijf mensen te overtuigen om mee te stappen in z’n systeem. “Pas op”, waarschuwt financiële waakhond FSMA. “Dit heeft alle kenmerken van piramidefraude.”
Om de twee weken krijgen ze zo’n honderd man bijeen in een zaaltje in Zwijnaarde, bij Gent. Daar willen mensen van GTI-Net potentiële klanten warm maken om in het bedrijf te stappen. 500 euro vragen ze om een licentie te kopen op hun software. Die speculeert dan in uw naam op beurzen en bitcoins om geld op te brengen. En als u nieuwe klanten kunt aanbrengen, dan krijgt u daar ook nog eens een commissie op. Alles bijeen garandeert het bedrijf zo een passief basisinkomen van 910 euro. Honderd procent zeker, voor iedereen.
Het FSMA, de financiële waakhond van de overheid, voelt nattigheid. Het orgaan raadt iedereen al sinds 2017 af zijn geld toe te vertrouwen aan het bedrijf. “GTI-Net beschikt niet over de vereiste vergunning. Mensen die aan zo’n bedrijf hun geld toevertrouwen, kunnen in de meeste gevallen hun investeringen nooit recupereren. Dit systeem vertoont duidelijk kenmerken van een piramidefraude.” Daarbij laten fraudeurs hun “klanten” steeds nieuwe mensen aanbrengen. Als de toevoer van nieuwe klanten stopt, valt de piramide om en verdwijnen de zaakvoerders met alle winst.
Onderzoek naar fraude
Zeven maanden na de waarschuwing is het bedrijf nog steeds actief. Naar eigen zeggen heeft het al meer dan 10.000 klanten in dertig landen. Er loopt een gerechtelijk onderzoek, maar piramidefraude bewijzen is geen gemakkelijke zaak. Klanten andere klanten laten aanbrengen is niet strafbaar. Dat doen bedrijven als Tupperware ook. Maar daar ligt de nadruk altijd op producten verkopen, niet op nieuwe klanten aanbrengen. Om een piramidefraude hard te maken, moeten speurders een doorgedreven boekhoudkundig onderzoek doen.
Iets wat bemoeilijkt wordt doordat GTI-Net zijn hoofdzetel in Dubai heeft. De Golfstaat is niet geneigd om gegevens uit te wisselen met de Belgische autoriteiten.
Toch twijfelt docent beleggen Pascal Paepen (KU Leuven, Thomas More-hogeschool) er niet aan dat er iets schort aan het bedrijf. “Als ze iets aanbieden dat te goed is om waar te zijn, dan is het dat ook”, zegt hij. “Het enige waar je zeker van kan zijn, is de rente op het spaarboekje. Dat bedraagt nu amper 0,11 procent. Je kunt meer geld verdienen door te beleggen, maar dat brengt altijd een risico met zich mee. Hoe groter de winst, hoe groter het risico. Vertellen ze je iets anders, dan is het bedrog.”
Minister van Economie en Consumentenzaken Kris Peeters (CD&V) is vorige week nog maar een grote campagne begonnen om te waarschuwen voor fraude met cryptomunten, waarvan Bitcoin de bekendste is. 42 websites – enkel die met zetel in België – staan op de zwarte lijst van www.temooiomwaartezijn.be. In ons land lieten al minstens 118 mensen zich in de luren leggen door oplichters. Waarschijnlijk ligt dat aantal vele malen hoger. “De totale geschatte schade op jaarbasis bedraagt ongeveer 130 miljoen euro”, volgens Peeters.
“Ons product werkt”
Paepen deelt GTI-Net in dezelfde categorie in. “Ze zwaaien met modieuze termen als bitcoins, basisinkomen en dergelijke. Jammer genoeg zijn er altijd mensen die daarin trappen.”
Bij het bedrijf zelf reageren ze kwaad op de verdachtmakingen. “Allemaal leugens”, zegt oprichter Jhony Depresseux. “Het FSMA wil ons kapotmaken omdat we onze technologie ter beschikking stellen van het grote publiek.” Zijn collega Sven Lefeber geeft toe dat er veel oplichters in de branche zitten, maar houdt vol dat hun product werkt. “Wij zijn een softwarebedrijf, wij bieden geen beleggingen aan”, zegt hij. “Het FSMA plakt gewoon standaard het label piramidespel op elk bedrijf dat aan netwerkmarketing doet. Wij vechten dat aan, maar vangen voorlopig bot. Nochtans heeft het FSMA geen redenen om ons te wantrouwen.”
