Amper de helft van de plastic flessen en flacons wordt gerecycleerd in Vlaanderen. Dat meldt VRT NWS op gezag van Recover, een samenwerking van elf afvalintercommunales en de stad Antwerpen. En de wel gerecycleerde flessen worden op een andere manier hergebruikt, zodat ze uiteindelijk toch op de afvalberg terechtkomen. Milieuorganisatie Recycling Netwerk pleit voor een uitbreiding van het statiegeld.
Fost Plus, de vereniging van recyclagebedrijven, zegt dat 80 procent van de plastic flessen en flacons wordt gerecycleerd. Maar dat klopt niet, meldt Recover nu op basis van onderzoek. “Dat is een veel te rooskleurige voorstelling”, aldus Kris Somers van Limburg.net aan VRT NWS.
Dat komt omdat Fost Plus niet alle plastic flessen meetelt. Bijvoorbeeld flessen die vanuit het buitenland worden meegenomen (5 à 10 procent extra) en de zogeheten “free riders”: bedrijven die niet melden dat ze plastic produceren. “Aan de ene kant zijn er dus meer producten in omloop dan geteld”, vervolgt Somers. “Terwijl er aan ingezamelde producten (in de blauwe zak, nvdr.) minder is dan geteld.” Komt er nog bij dat de ingezamelde flessen gewogen worden en dat er bij zo‘n weging rekening moet worden gehouden met aanwezig restvocht. Daardoor komt Recover tot de volgende conclusie: “Geen 80, maar slechts 50 procent van de flessen wordt gerecycleerd.”
Daar blijft het niet bij. Van de flessen die wel worden gerecycleerd, worden geen nieuwe flessen gemaakt. Er wordt isolatiemateriaal van gemaakt, ofwel komt het plastic terecht in fleecetruien of bakjes voor voeding. “Die worden niet gerecycleerd, waardoor ze ook gewoon op de afvalberg of in de plastic soep in de zee terechtkomen.”
“We moeten naar een circulaire economie gaan”, besluit Somers. “Een plastic fles wordt gerecycleerd tot nieuwe plastic fles. Pas dan dragen we echt zorg voor het milieu. Anders komt er alleen maar meer plastic bij.”
Statiegeld
“Fost Plus rapporteert al jaren fake recyclagecijfers”, zo reageert milieuorganisatie Recycling Netwerk op het onderzoek. “Daarom vinden wij dat de Vlaamse regering de controle naar zichzelf moet toetrekken.”
“De manier waarop Fost Plus rekent, ligt al langer onder vuur”, luidt het. “Wij voerden in juni 2018 een fact check uit. Onze conclusie was dat maximaal 62,2 tot 66,3 procent wordt gerecycleerd, en dat het werkelijke cijfer wel eens lager zou kunnen liggen. Het onderzoek van Recover bevestigt onze bevindingen nu.”
“Het werkelijke recyclagecijfer van plastic flessen in Vlaanderen is dus 50 procent. Dat staat in schril contrast met de 96 tot 98 procent die Duitsland met een statiegeldsysteem haalt. In Litouwen, waar ze slechts twee jaar geleden een statiegeldsysteem introduceerden halen ze nu al 91,9 procent. Het is nu meteen duidelijk hoeveel meer milieuwinst kan worden gehaald door het statiegeld ook bij ons uit te breiden van bierflesjes tot alle plastic flessen.”
