Een Britse man die woensdag met veel machtsvertoon werd gearresteerd in het Nederlandse Den Haag, blijkt helemaal niet een van ’s werelds meestgezochte maffiabazen te zijn. Het gaat om een doodgewone Formule 1-fan uit Liverpool die naar Nederland was afgezakt voor de Grand Prix van Zandvoort. Drie dagen zat hij totaal onschuldig in een zwaarbewapende cel. Het Italiaanse gerecht staat met het schaamrood op de wangen.

Het is woensdagavond als bij restaurant Het Pleidooi in Den Haag drie mannen rustig zitten te eten. Plotseling verschijnen speciale eenheden van de politie ten tonele, met zeven auto’s en getrokken wapens. De drie mannen worden razendsnel geblinddoekt, meegenomen en de man waar het allemaal om te doen is belandt in een speciale, zwaarbewapende cel in Vught. Het Italiaans gerecht heeft de Nederlandse politie namelijk ingelicht dat het om de Italiaanse maffiabaas en topcrimineel Matteo Messina Denaro gaat, een zogeheten capo di tutti capi, die al bijna dertig op de vlucht is. Denaro is al die tijd ongrijpbaar gebleken voor de Italianen en staat al jarenlang op hun Most Wanted-lijst. Eindelijk hebben ze hem te pakken.

Denken ze, want donderdagmorgen volgt een telefoontje vanuit de gevangenis naar de Amsterdamse advocaat Leon van Kleef. Hij krijgt de mededeling dat de opgepakte man naar hem heeft gevraagd om hem bij te staan. Van Kleef, die zich afvraagt waarom de Italiaanse maffioso bij hem terechtgekomen zou zijn, herkent de arrestant meteen als hij zijn cel binnenstapt. Niet als Matteo Denaro, maar als Mark, een doodgewone kerel uit Liverpool waarmee hij 15 jaar eerder al eens in contact gekomen was via vrienden. “Ik wist niet meer precies hoe hij heette”, vertelt van Kleef, “maar ik herkende hem wel direct.”

Verraderlijke tongval

Maffiabaas Denaro verdween in 1993 van de radar. In theorie zou de man die Van Kleef vijftien jaar geleden tegenkwam, dus ook de maffiabaas geweest kunnen zijn. “Maar ik zou van mijn stoel vallen als dit de man was waarvan de Italianen zeiden dat hij het was. Je kunt uit Sicilië vluchten en jezelf een Engels accent aanmeten, maar ik ben taalgevoelig en een tongval die zó Liverpools is, heb ik nog nooit gehoord.” Daarnaast kon de man volgens de advocaat “hele specifieke jeugdherinneringen oprakelen die zo te controleren zijn”. “Ik heb gezegd: als deze man een capo di tutti capi. Dit moet zo snel mogelijk onderzocht worden.”

En dat onderzoek is ondertussen verricht door het Nederlandse Openbaar Ministerie. Conclusie: “De man die afgelopen woensdag is aangehouden, is niet de man waarnaar Italië op zoek is”, vertelt een woordvoerder van het OM. Volgens advocaat Van Kleef zou er dna-onderzoek zijn gebruikt, omdat zelfs vingerafdrukken operatief veranderd zouden kunnen worden, maar het OM wil dat niet bevestigen. “De onderzoeksmethode houden we voor onszelf.”

Mocht het wel zijn gegaan om de Italiaanse maffiabaas, had de politie een megavangst gedaan. Denaro leeft al sinds 1993 ondergedoken en is in 2002 bij verstek tot levenslang veroordeeld. Hij zou betrokken zijn geweest bij de moord op twee Siciliaanse onderzoeksrechters en bij bomaanslagen die tien mensen het leven kostten. Nu blijkt het echter vooral te gaan om een pijnlijke blunder. De man is zaterdagavond vrijgelaten en daarna in alle rust teruggekeerd naar zijn familie.

Italiaans verzoek

Het OM legde uit dat, wanneer er een verzoek komt vanuit de Italiaanse autoriteiten, Nederland daar gehoor aan moet geven en de man om die reden met veel vertoon uit het restaurant is geplukt. “Er is afgelopen woensdag een verzoek gekomen van de Italiaanse autoriteiten”, vertelt de woordvoerder. “Een Europees arrestatiebevel, en daar moeten we aan voldoen.” Er is op dat moment niet gecommuniceerd hoe de Italianen zo zeker zouden weten dat het ging om de maffiabaas.