Cohousing Gumm is een gemeenschap die uit particuliere woningen en appartementen bestaat die geclusterd staan rond gedeelde ruimtes. Iedere woning of appartement heeft dus een eigen keuken, woonkamer en badkamer, maar daarnaast zijn er ook gedeelde ruimtes zoals een wasruimte, een logeerkamer en recreatieruimtes. De bewoners delen ook de tuin en de parkeerplaatsen. Het is de bedoeling dat de bewoners op termijn ook bepaalde apparaten, bijvoorbeeld een boormachine, met elkaar delen.

De werkzaamheden aan Gumm zijn begin 2020 gestart. Tijdens de verbouwing werd er zo veel mogelijk op

gelet dat het bestaande karakter van het gebouw behouden bleef. Historische details werden zo veel mogelijk bewaard of in ere hersteld. Enkele units zijn intussen al bewoond, de andere moeten nog dit voorjaar klaar zijn.

Voor de huidige en toekomstige bewoners staan waarden als ecologie, architectuur en samenwonen centraal. Heel speciaal aan het project Gumm is dat het niet alleen om couhousing gaat. Er is ook het oude kerkgebouw dat de bewoners momenteel omvormen tot de ‘Gummzaal’, die achteraf gehuurd kan worden voor bijvoorbeeld buurtfeestjes. Ook de oude speelplaats en de pastorietuin tot een groene oase omtoveren staat nog op de planning.

Joke Cardon (50), Jasmien Leijnen (29) en Marc Huybrechts (64) zijn bij de eersten van de 25 mensen die hun nieuwe woonst betrokken. Joke was al van kort na de eerste plannen betrokken bij Gumm. “Ik woonde alleen – nu nog steeds trouwens – maar hier heb ik wel meer sociaal contact.” Jasmien kwam even later bij de groep. “Er werden van in het begin heel wat infovergaderingen en groepsactiviteiten georganiseerd. Iedereen vond en vindt het nog steeds belangrijk dat er een klik is tussen alle buren. In maart 2017 zaten we bij de notaris om de verkoopakte te ondertekenen.” Marc woonde alleen in een grote woning in de buurt van het Vrijbroekpark en was op zoek naar iets kleiner. “Omdat ik het belangrijk vond om niet sociaal geïsoleerd te geraken, vond ik dit een mooi project.”

Gummzaal en Gummhuis

Volgens Joke, Jasmien en Marc biedt het oude schoolgebouw heel mooie opportuniteiten op het vlak van cohousing. “Naast onze eigen woonunits is er het Gumm-huis, zoals wij dat noemen. Dat zijn gemeenschappelijke woondelen. Je vindt er een grote gemeenschappelijke

keuken: erg handig wanneer je voor een grotere groep kookt. Er is een polyvalente ruimte waar we allemaal samen kunnen eten of een activiteit kunnen doen. En dan zijn er nog een gemeenschappelijke bureauruimte, een zitruimte met bibliotheek, een muziekkamer, een atelier, speelkamers voor de kinderen en een logeerkamer voor wanneer je gasten ontvangt”, leggen ze uit.

“De eerste gemeenschappelijke ruimte die volledig klaar zal zijn, is onze ‘wasbar’. Dat is, zoals het woord laat vermoeden, een ruimte waar de wasmachines, droogkasten en strijkplanken staan. Die ruimte komt niet in het Gumm-huis, maar in een ruimte die vroeger een gang was in de school. Het Gumm-huis is het huis waar de zusters oorspronkelijk verbleven. En dan is er natuurlijk ook nog de oude kerk: die noemen we de Gummzaal. Het wordt een grote polyvalente ruimte die we ook kunnen verhuren. Een ontmoetingsplek waar dus niet alleen wijzelf, maar ook ondernemers en gemeenschappen uit de buurt hun ding mee kunnen doen. In de aankoopprijs die we zelf betaalden om hier te mogen komen wonen, zat ook een deel voor het Gumm-huis en de Gummzaal.”

Wie denkt dat je bij cohousing vast zit aan standaardappartementen en woningen, heeft het mis. “De units worden ‘casco plus’ geleverd. Die ‘plus’ betekent dat de technieken – isolatie, water, elektriciteit en warmtepomp – al aanwezig zijn. Voor de rest kan iedere bewoner zijn woonunit indelen zoals hij of zij dat zelf wil. In de units zijn bijvoorbeeld heel hoge plafonds waardoor sommige kopers ervoor kiezen om er een verdieping in te creëren. In de vleugel van de vroegere jongensschool zijn de grootste eenheden, daar heb je een bewoonbare oppervlakte van ongeveer 140 vierkante meter. De allerkleinste units zijn 40 vierkante meter groot.”

Goedkoper?

Wie denkt dat cohousing veel goedkoper is dan traditioneel wonen, komt volgens Joke, Jasmien en Marc bedrogen uit. “We hebben door de coronacrisis zelfs al eens een prijsherziening moeten doen. De jongste jaren en maanden zijn de prijzen voor bouwmaterialen enorm gestegen. We proberen zo veel mogelijk dingen zelf te doen om de kosten te dekken. Iedereen doet waar hij goed in is. Voor de ene is dat met de handen werken, voor de andere is dat meer administratief werk. Een van de laatste dingen die moeten gebeuren, is de aanleg van de gemeenschappelijke tuin en de gedeelde parkeerplaatsen. Die komen op de vroegere speelplaats.”

De kostprijs is dan misschien niet goedkoper dan die van een traditionele woning of appartement, je

krijgt er volgens de bewoners wel meer voor in de plaats. “Neem nu alleen nog maar de tuin die hier gaat komen: die kun je in je eentje nooit betalen. In een eigen woning ga je ook meestal geen warmtepomp op basis van geothermie installeren. Het gemeenschappelijke biedt een grote meerwaarde. Natuurlijk maakt de aankoop van de kerk de totale kostprijs in ons specifiek geval misschien wel iets duurder dan die van een ander cohousing project. Maar we gaan op termijn wel huurinkomsten hebben van de Gummzaal en door de warmtepompen gaat ons energieverbruik spectaculair dalen.”

De keuze voor cohousing hangt lang niet alleen af van de prijs, de locatie of de architectuur. Voor deze drie cohousers zijn de menselijke relaties met de (toekomstige) buren minstens even belangrijk. “Daarom vinden we het belangrijk om vooraf te vergaderen. Ook door de hele verbouwing die we samen doen, leer je elkaar beter kennen. Er zijn natuurlijk altijd mensen die je heel goed liggen en anderen met wie je misschien minder een klik hebt. Je moet met elkaar kunnen samenleven, maar dat betekent niet dat je 24 uur per dag samen bent.”

Beste beslissing ooit

“De keuze voor cohousing is de beste beslissing die ik in heel mijn leven genomen heb”, zegt Marc Huybrechts. “Ik ben 64. Dit is de ideale manier van wonen voor het laatste stuk van mijn leven. Ik wil vooral tussen de mensen zitten en samen dingen doen, maar tegelijkertijd

ben ik af en toe ook graag eens alleen. Je merkt ook dat het delen heel spontaan gebeurt. Er wordt veel plezier gemaakt.”

“Wat de eerste ervaringen zijn? Het is nog wat snel om daar uitspraken over te doen. De gemeenschappelijke ruimtes zijn ook nog niet klaar. Je merkt wel dat je zelfs nu al dingen deelt”, zegt Jasmien. “Ik vind dat het in dit concept zowat is alsof je je familie zelf kunt kiezen. Wij hebben zelf geen kinderen, maar we vinden het leuk dat hier kinderen ravotten. Het is hier echt gezellig. Als iemand een overschotje van een maaltijd heeft, dan gaan we bijvoorbeeld bij elkaar eten. Ook de balans tussen privé en gedeeld wonen spreekt ons aan.”

“Ik voelde mij vanaf het eerste moment thuis”, zegt Joke. “We hebben bijvoorbeeld al eens een kampvuur georganiseerd met de eerste bewoners, dat zijn altijd heel leuke momenten. Het is een beetje alleen zijn en toch samen.”