Sint-Amandsberg is voor ons het voorgeborgte van grote broer Gent, maar de gemeente zou dit jaar 150 jaar geworden zijn. Frederik Vanderstraeten spit de geschiedenis van Mont Saint-Amand bloot. Ooit was het een parochie van Oostakker, tot het in de 19de eeuw qua bevolking en huizen groter werd dan de hoofdgemeente. Het sein om er een zelfstandige entiteit van te maken, in 1872. De eerste fusie in 1976 zorgde weer voor de vleugels van Gent, tot op vandaag. Sint-Amandsberg, dat is de Negenmeimarkt, het Campo Santo, het Begijnhof, een waaier aan sportverenigingen, en een resem festiviteiten naar aanleiding van het eeuwfeest in 1972, iets waar het jaarboek uitvoerig op focust. Meteen de grootste bijdrage ook, goed voor liefst 200 pagina’s, een werk op zich.

De link naar de volgende bijdrage volgt naadloos: André Coene belicht daarin de figuur van Jacques Monsaert, de laatste burgemeester van Sint-Amandsberg. Een intelligente bestuurder - hij wordt enigmatisch genoemd - die mee een wending gaf aan de stadsontwikkeling - lees de stedenbouw -van Groot Gent. Een rol die de CVP-er na de fusie voortzette als schepen en later opnieuw als burgemeester van de Arteveldestad.

Met het ontroerend erfgoed van de H.Kruiskerk in Heusden, trekt Leo Fiems een religieus vaatje open. Het is geen museumkerk, maar nooit gedacht dat het gebouw een schat van religieuze voorwerpen bevatte, van meubilair, over glas-in-loodramen tot processieattributen. De auteur beschrijft ze minutieus, tot en met de ‘hellebaard’ van de ‘kerkpolitie’, de ‘suisse’ in de volksmond. Veel historie en glans in een kleine 100 (!) pagina’s.

De Koninklijke Fotokring Lux Nova werd na 100 jaar al te boek gesteld door de Heemkundige Kring, maar het eeuwfeest in 2012 was geen eindpunt. ‘De eeuweling zet door’ en is nog springlevend, lezen we in de beschrijving van het laatste decennium. Uniek fotomateriaal verlicht het artikel, waaronder een beeld van Jos Wittezaele dat het tot de National Geographic kalender van 2016 schopte. Ook de kastelen van Destelbergen en Heusden - altijd fotogeniek - komen in de kijker te staan in de bijdrage van Frederik Vanderstraeten.

De laatste bijdragen refereren aan het dorp waar de Oost-Oudburg dit jaar te gast was: Desteldonk. Een authentiek stuk dorpsgeschiedenis, rond de figuur van onderwijzer en heemkundige Henri Uyttendaele. De man was afkomstig van Zaffelare, waar hij opgroeide, woonde en werkte, maar was later aan de slag in Oostakker en Desteldonk zelf... om terug te keren naar Zaffelare. De bronnen liggen er dicht bij huis: auteur Dirk Uyttendaele is het neefje van meester Henri.

Meteen wordt ook het volledige onderwijzersgild van Desteldonk in kaart gebracht, tussen de periode 1844 -1965, ‘memorabele mensen’, noem Dirk Uyttendaele hen. Meer dan een eeuw onderwijsgeschiedenis zorgt ontegensprekelijk ook voor een hele evolutie. Verhalen met - uiteraard - een lokaal politiek tintje. De gemeenteraad... op zoek naar een lerares Vrouwelijke Handwerken in 1881: alleen al daarvoor moet u zich het jaarboek van de Heemkundige Kring aanschaffen. Leesvoer uit het verleden, om het heden te begrijpen. Leg het op de salontafel tijdens de lange winteravonden.

Heemkundige Kring De Oost-Oudburg, Jaarboek 59, kan ook los aangekocht worden aan 35 euro voor niet-leden. Het bedrag storten op BE65 7370 3773 8396 met vermelding van naam en adres, en u heeft er een geschenk voor uzelf of voor andere bij. Louis.gevaert@dsmg.be kan u contacteren voor andere vragen of voor het lidmaatschap van de Heemkundige Kring.

 Geert Herman