De zaak dateert uit augustus 2018, toen Musk op Twitter schreef dat hij Tesla van de beurs wilde halen en hij daarvoor de noodzakelijke financiering had. Het zou om een overname van 72 miljard dollar gaan. Het bericht zorgde ervoor dat het aandeel van Tesla enkele dagen enorm schommelde. Aanvankelijk klom de waarde omhoog, maar toen bleek dat de financiering door een Saudisch fonds allesbehalve rond was en de overname niet doorging, zakte de prijs sterk. Volgens aandeelhouders verloren ze miljarden.

“De eisende partijen beweren dat deze tweets feitelijk onjuist waren en kunstmatig de aandelenkoers van Tesla en andere effecten hebben beïnvloed”, vatte rechter Edward Chen het dossier samen voor potentiële juryleden. Voorafgaand aan dit proces werd door de rechter al geoordeeld dat de bewuste tweet kon worden beschouwd als “vals en misleidend”, en dat Musks verzoek om de zaak te seponeren niet ingewilligd kon worden. Musk had beweerd dat hij dacht dat de financiering wel degelijk rond was.

“Vooringenomen juryleden”

Vrijdag had de rechter ook geweigerd om de procedure te verplaatsen naar Texas, de Amerikaanse staat naar waar Musk de hoofdzetel van Tesla heeft verhuisd. Volgens de verdediging zou de multimiljardair in San Francisco geen eerlijk proces kunnen krijgen, omdat hijdaar onlangs Twitter heeft gekocht en sindsdien zwaar onder vuur ligt voor bepaalde beslissingen die hij heeft genomen, onder meer over de opvolging van de inhoud op het platform en na massale afdankingen binnen het bedrijf.

“De voorbije maanden hebben lokale media vooringenomen en negatieve artikels gepubliceerd ten aanzien van mijnheer Musk”, klonk het. “De lokale pers verwijt Musk persoonlijk dat er een aanzienlijk aantal jobs werd geschrapt en meent zelfs dat hij de wet overtreedt. Lokale mandatarissen, zelfs de burgemeester van San Francisco, hebben deelgenomen aan manifestaties tegen hem.”

Rechter Chen oordeelde vrijdag dat een onafhankelijke jury kon worden samengesteld in de Californische stad. Dinsdag werd een jury van negen personen geselecteerd voor het proces.

“Gek, arrogant, niet sympathiek”

Voorafgaand aan de selectie hadden 200 potentiële juryleden een enquête moeten invullen waarin gepeild werd naar hun mening over Musk. Daaruit bleek dat 116 kandidaten al een negatieve mening over hem hadden, en slechts 26 een positieve. Volgens Musks advocaten toonden die cijfers aan dat jurykandidaten in San Francisco te vooringenomen waren tegen hem. De Tesla-topman werd in de enquêtes onder meer omschreven als “een slimme, succesvolle pionier”, maar ook als “getalenteerd maar gek” en “arrogant en onvoorspelbaar”.

Een vrouw die het tot de shortlist van 15 kandidaten schopte, had hem ”niet erg sympathiek” genoemd, terwijl ze Tesla-wagens wel mooi vond. In de rechtbank zei ze dinsdag dat Musk “een beetje arrogant en narcistisch” overkomt in interviews. Ze zei dat haar mening vooral gevormd was door de manier waarop Musk sinds kort met Twitter omgaat, maar verzekerde dat ze toch rechtvaardig kon oordelen. “Veel mensen zijn niet sympathiek, maar dat betekent niet dat je hen daarop moet afrekenen. Soms vind ik mijn man ook niet leuk.” De vrouw werd geëxcuseerd.

Een man die in zijn enquête had geschreven dat Musk “zichzelf in verlegenheid bracht in ingenieurskringen” werd door de rechter gevraagd of hij eerlijk kon oordelen. Hij antwoordde dat hij niet zeker was hoeveel details hij moest geven, want “met Musk gaat het konijnenhol behoorlijk diep”. “Ik denk niet dat het eerlijk zou zijn tegenover mijnheer Musk om mij in de jury te hebben. Er is ook de miljardairsfactor: ik ben ook van hen geen grote fans.” Hij mocht beschikken.

Woensdag zullen de openingspleidooien beginnen in de federale rechtbank van San Francisco. Het proces kan volgens de rechter tot 3 februari duren. Elon Musk staat zelf op de getuigenlijst, naast onder anderen CEO van Oracle Larry Ellison en mediamagnaat James Murdoch. Als Musk schuldig wordt bevonden, riskeert hij miljarden dollars schadevergoeding te moeten betalen.

Al 40 miljoen dollar boete

Beurswaakhond SEC had eerder ook al een klacht ingediend tegen Musk wegens dezelfde tweet, aangezien hij volgens hen die financiering waarover sprake was niet kon bewijzen. De toezichthouder dwong hem vervolgens om het voorzitterschap van de raad van bestuur van Tesla over te dragen, zelf een boete van 20 miljoen dollar te betalen, en zijn bedrijf ook nog eens 20 miljoen te laten betalen. De SEC eiste later dat zijn tweets die rechtstreeks verband hielden met de activiteiten van Tesla, vooraf zouden worden goedgekeurd door een bevoegde advocaat.

Elon Musk probeerde in het voorjaar opnieuw om dit vonnis ongeldig te verklaren, maar faalde daarin.