“We weten dat alle mensapen – waaronder chimpansees en bonobo’s – een overlap hebben van ongeveer 95 procent van de gebaren die ze gebruiken om te communiceren”, zegt hoofdonderzoeker Kirsty Graham van de universiteit van St. Andrews. “We hadden dus al een vermoeden dat het om een gemeenschappelijke vaardigheid ging. Maar nu zijn we er vrij zeker van dat onze voorouders begonnen met gebaren en dat die omgezet werden in taal.”

In het tijdschrift PLOS Biology schrijven Graham en haar collega Catherine Hobaiter dat intentionele communicatie, waarbij een individu betekenis overbrengt op een ander, een kenmerk is van menselijke talen, maar dat het zelden voorkomt bij andere soorten. Aangezien het onwaarschijnlijk is dat intentionele communicatie bij de mens pas onlangs is ontstaan, is de kans groot dat onze voorouders een eenvoudigere vorm gebruikten. En die vorm kan de mens blijkbaar nog altijd begrijpen.

Goed te interpreteren

Het duo analyseerde maar liefst 5.656 deelnemers die deelnamen aan een onlinespel. Ze kregen twintig video’s te zien van chimpansees en bonobo’s die tien van hun meest voorkomende gebaren maakten, zoals “krab me”, “geef me eten” en “laten we seks hebben” in combinatie met een afbeelding van het gebaar. De deelnemers kregen willekeurig of het gebaar te zien met tekst over wat de apen voor het gebaar deden – zoals rusten of eten – of ze kregen de gebaren te zien zonder de informatie. Vervolgens moesten ze uit vier mogelijke antwoorden de juiste betekenis kiezen.

Wat bleek: de deelnemers konden de betekenis van de gebaren goed interpreteren, ongeacht of er contextuele informatie werd gegeven of niet, met een gemiddeld succespercentage van 57 procent als er informatie werd gegeven en 52 procent zonder informatie.