De kurkdroge zomer van 2022 leek ons nog lang te blijven achtervolgen. Begin maart was het grondwaterpeil op 82 procent van de meetplaatsen nog altijd laag tot zeer laag. Een uiterst precaire uitgangspositie, nu de komende zomer stilaan wenkt.

Maar door de vele maartse buien is het grondwaterpeil op veel plaatsen aanzienlijk verbeterd. Nieuwe percentages zijn pas voor eind deze week, maar de andere graadmeter, het neerslagtekort, toont een gunstige evolutie. “Het tekort is weggewerkt, maar er is geen reserve opgebouwd”, zegt professor Patrick Willems, waterbouwkundige aan de KU Leuven.

Reserves opslaan

Onze uitgangspositie vandaag is minder gunstig dan in april vorig jaar. Toen hadden we een kletsnatte zomer en winter achter de rug. “Toch kwamen we door de heel extreem droge zomer bijna in grote problemen”, zegt Willems. “Eigenlijk mogen we niet meer rekenen op alleen neerslag. Door klimaatverandering houden natte winters en droge zomers elkaar niet meer in balans. Het draait steeds meer om voldoende water opslaan.”

Sinds 2020 bestaat de ‘Blue Deal’. Een plan om Vlaanderen te wapenen tegen de droogte. Het is te vroeg om daarvan de vruchten te plukken. “Er zijn veel pilootprojecten opgestart die lokaal impact hebben, maar in globaliteit zal het nog tientallen jaren duren voor we voorbereid zijn. Het tempo moet omhoog.”

Bij nieuwbouw zijn sinds dit jaar grotere regenwaterputten verplicht, van 7.500 of 10.000 liter. Een belangrijk besluit, maar dat zal pas geleidelijk aan impact hebben. Willems, en andere experts, pleiten daarom voor Blue Deal 2.0. “We weten nog niet wat het dit jaar zal worden, maar door klimaatverandering is de kans op een extreem droge zomer groter dan op een normale of natte zomer.”