Er werd gelachen met de tip van ­viroloog Steven Van Gucht om ­tijdens het kerstdiner de dampkap aan te laten staan, maar intussen is het belang van goede binnenlucht tegen de verspreiding van ziektes genoegzaam bekend. Eind vorig jaar keurde het parlement een nieuwe wet goed rond binnenlucht­kwaliteit, die nu uitgewerkt is in concrete regels. Die gaan eerst van kracht in de horeca en de sport- en cultuursector, zo blijkt uit enkele ontwerpen.

Voortaan zou elke zaak die groter is dan 15 m² en waar mensen langer dan een kwartier aanwezig zijn, voortaan weer een CO₂-meter ­nodig hebben. De meting moet zichtbaar zijn voor de klant in de zaak, op de smartphone of op de bedrijfswebsite. Heeft de zaak een ventilatie- en/of luchtzuiveringssysteem, dan moet die geen waarden tonen, maar wel weergeven hoeveel verse lucht de ­installatie oplevert, net als het maximumaantal personen.

Slapen in de klas

“Ooit vinden we goede lucht­kwaliteit even evident als veilig drink­water uit de kraan”, meent ­minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit). “We mogen echt niet vergeten wat we geleerd hebben uit de pandemie. Het is best mogelijk dat we binnen een aantal jaren weer een zeer besmettelijke luchtgedragen ziekte meemaken, waar we niet meteen geneesmiddelen of een vaccinatie voor hebben. We moeten dus klaarstaan. En ook de jaarlijkse ­seizoensgriep moeten we meer au sérieux nemen, en niet zomaar ­laten rondgaan. Vergeet ook niet dat goede binnenlucht het welzijn bevordert. Denk aan in slaap vallende leerlingen of minder productieve collega’s in een vergadering door een slechte luchtkwaliteit.”

Sluiting?

Zaken moeten ook een risico­analyse en een actieplan opstellen om de luchtkwaliteit op termijn te verbeteren. Eerst vrijwillig, maar uiterlijk op 1 januari 2025 moeten ­uitbaters ook een luchtkwaliteits­label uithangen of publiceren.

Dat kan bij een volgende pandemie voor sommige zaken een ­nadeel zijn. “Bij een eventuele volgende pandemie is het niet de ­bedoeling meer om hele sectoren te sluiten of het aantal bezoekers in te perken, maar misschien wel te reguleren op die plaatsen waar er effectief risico’s zijn”, zegt de minister nog. “Hadden we in de coronapandemie sneller rekening gehouden met luchtkwaliteit, dan hadden we waarschijnlijk economisch, sociaal en cultureel veel minder schade moeten toebrengen, en alles veel fijnmaziger kunnen regelen.”

Ziekenhuizen, federale gebouwen, maar ook scholen en woonzorgcentra zitten nu niet mee in het plan. Vandenbroucke benadrukt dat binnenluchtkwaliteit ­een federale bevoegdheid is. ­Tegelijk heeft Vlaanderen volgens hem ook almaar meer aandacht voor de problematiek. “Nu gaat het om een eerste stap met de sectoren waarvan we weten dat ze de crisis goed beheerd hebben.” Ook wordt ­benadrukt dat de NMBS bij nieuwe treinbestellingen rekening houdt met goede binnenlucht.

Streefwaarde of bindend?

De nieuwe wet op de binnenluchtkwaliteit legt CO₂-streefwaardes op, maar die zijn niet bindend. De wet komt wel met bindende CO₂-normen op de werkplek in nieuwe of recent gerenoveerde gebouwen.

Bij de betrokken sectoren wordt voorzichtig gereageerd op de plannen. “De georganiseerde sport­sector vindt gezondheid uiteraard heel belangrijk, dus als Vlaamse Sportfederatie zijn we voor- en ­medestander voor betere binnenluchtkwaliteit”, zegt algemeen ­directeur Pieter Hoof. “We hopen wel dat bezorgdheden mee­genomen worden. Zo zijn de ­timing, de tijdsbesteding voor deze maatregelen en de mogelijke ­kosten wel aandachtspunten.”

Bij Horeca Vlaanderen vraagt topman Matthias De Caluwe alvast een “gelijk speelveld voor bedrijven in nu al moeilijke economische omstandigheden”.