Bij sommige vrouwen heeft de pil een negatief effect, bij anderen geen of zelfs een positief: meer zin en opwinding

Het is mogelijk dat de pil die je neemt, je verlangen naar seks doet dalen. Van pil veranderen is dan zeker geen slecht idee. De pil is ondertussen al meer dan veertig jaar op de markt en is nog altijd veruit de meest gebruikte vorm van anticonceptie. Dat heeft natuurlijk alles te maken met de voordelen: bij juist gebruik is ze heel betrouwbaar en eenvoudig in te passen in de dagelijkse routine. Ze heeft miljoenen vrouwen de controle gegeven over hun vruchtbaarheid, en evenveel koppels bevrijd van de constante angst om ongepland zwanger te worden. De bijdrage van de pil aan het seksuele geluk van mensen is moeilijk te onderschatten. Tegelijk is er ook een mogelijke keerzijde op dat gebied.

Al van in het begin waren er vrouwen die de indruk hadden dat de hormonen een negatieve invloed hadden op hun seksleven. Ze merkten dat ze minder seksuele fantasieën hadden, moeilijker opgewonden raakten, problemen hadden met vochtig worden en meer pijn voelden bij het vrijen. De pil van veertig jaar geleden is natuurlijk niet die van nu. Vandaag bevatten de meeste pillen een dosis hormonen die veel lager is, maar de klachten over minder zin blijven wel komen. Het negatieve effect heeft blijkbaar niet altijd rechtstreeks te maken met de hoogte van de dosis. Vooral jonge vrouwen die een lagedosispil nemen, lijken er het meeste last van te hebben.

Waar die negatieve effecten vandaan komen, is niet helemaal duidelijk. Het heeft er waarschijnlijk mee te maken dat de hoeveelheid testosteron in je lichaam daalt. Testosteron speelt een belangrijke rol in onze seksuele huishouding. Nogal wat mensen denken dat enkel mannen het in hun lijf hebben, maar dat is niet zo. Ook bij vrouwen wordt het aangemaakt. De pil zorgt er niet alleen voor dat je eierstokken er minder van produceren, maar ook dat de testosteron die in je lichaam circuleert, minder actief is.

Er is in de loop der tijden al heel wat te doen geweest over de bijwerkingen van de pil, maar de invloed op het seksleven van vrouwen is altijd wat op de achtergrond gebleven. Er is niet zo veel onderzoek naar gedaan. En ik heb de indruk dat nogal wat huisartsen en gynaecologen dit niet bespreken met hun patiënten wanneer ze de pil voorschrijven. Terwijl er toch veel vrouwen zijn die hier vragen rond hebben.

Het is ook niet eenvoudig om er een duidelijke boodschap rond te geven. Studies spreken elkaar geregeld tegen. Bij sommige vrouwen lijkt het een negatief effect te hebben, bij sommigen lijkt het geen effect te hebben. En er zijn er ook die juist een positief effect ervaren: meer zin en meer opwinding. Bovendien spelen er nog een resem andere factoren mee: hoe tevreden je bent over je relatie bijvoorbeeld, het soort seks dat jullie hebben, je houding ten aanzien van seks, hoe goed je je eigen lichaam kent en de mate waarin je partner in staat is om je op te winden. Bij de meeste vrouwen spelen die dingen waarschijnlijk een grotere rol dan de bijwerkingen van hun pil.

In ieder geval kan het geen kwaad om eens naar je huisarts of gynaecoloog te gaan en te kijken of het probleem verdwijnt met een andere pil. Je kunt natuurlijk ook overschakelen op een niet-hormonale vorm van anticonceptie. Maar kies altijd iets waar je jezelf goed en veilig bij voelt. Houd er ook rekening mee dat het enkele maanden kan duren voor je effect voelt.

In de tussentijd kan je ook eens nagaan of er andere aspecten zijn van je seksleven die voor verbetering vatbaar zijn. Hormonen in de juiste dosis zijn belangrijk voor een goed seksleven, maar wat je doet in bed en daarbuiten, speelt evenzeer mee.

Alexander Witpas is seksuoloog en criminoloog. Hij werkt voor het Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid en hij heeft een praktijk in Antwerpen.